راپۆرتێکی ئاماری " ناوەندی رۆژهەڵات بۆ
توێژینەوەی کۆمەڵایەتی " سەبارەت بە پێشێلکاری مافەکانی مرۆڤ لە لایەن کۆماری ئیسلامی و هەروەها
رێژەی دیاردەی خۆکوشتن لە ماوەی سێ مانگی یەکەمی ساڵی (1392) بەپێ ئەو ئامار وداتایانەی کە لە بەردەستی ناوەندی رۆژهەلات بون ، ئەگەرچی دەکرێ ئاماری راستەقینە لەو رێژەیە زۆرتر
بێت بە هۆی ئەوەی زۆر جار ئەو پێشێلکارییانە کە دەکرێ لە راگەیەنەکان و ماڵپەڕەکان
بڵاو نابێتەوە ولە لایەن کۆماری ئیسلامی سەرپۆشی دەخرێتە سەر و هەروەها نەبون
وتۆمار نەکردنی ئاماری راستەقینەی لە سەر دیاردەی خۆکوشتن بەتایبەتی لە
پاریزگاکانی ئیلام وکرماشان بە هۆی چالاک نەبونی رێکخراوە مەدەنیەکان و بڵاو
نەکردنەوەی هەواڵی خۆکوشتەکان لە لایەن ماڵپەڕەکان و بنەماڵەی ئەو کەسانەی کە
خۆیان کوشتوە .
خشتەی(1)
رەگەز
ئەم خشتەیە رەگەزی پێشێلکاری مافەکانی مرۆڤ
لە لایەن کۆماری ئیسلامی و هەروەها دیاردەی خۆکوشتن لە ماوەی سێ مانگی یەکەمی ساڵی
1392 دەردەخات ، کە زۆرترن رێژە لە رەگەزی نێر بە رێژەی (86.2% ) و هەروەها رەگەزی مێ بە رێژەی (12.7%)
، و 2 کەس رەگەزیان دیار نیە .
وێنەی(1)
ھەروەک لەم وێنەیە دەردەکەوی کە زۆرترین
رێژەی ئەو پیشێلکاریانە کراوە بەرامبەر رەگەزی نێر بوە ، کە ئەوەش دەگەرێتەوە بۆ
جۆری ئەو چالاکیانەی کە زیاتر لە لایەن رەگەزی نێر دەکرێ بۆیە زیاتر روبەری ئەو
جۆرە پێشێلکارییانە دەبنەوە .
خشتەی (2)
جۆری پێشێلکاری
ئەم خشتەیە جۆری پیشێلکاریەکان دیاری دەکات بە دیاری کردنی رێژەی هەر یەک لەو پێشێلکاریانە ، کە (37.6% ) دەستەبەسەر کراون بە زۆرترن رێژەی ئەو، (15.3%) بە تەقە کردن بریندار کراون هەروەها (5.3%) بە هۆی تەقینەوەی مین بریندار بون ، (12.7%) بە تەقە کردن کە زیاتر لە لایەن هێزە ئینتزامیەکان کوژراون ، (2.6%) بە هۆی تەقینەوەی مین کوژراون و (1.6% ) بە تۆمەتی قاچاخی مادە بێهۆش کەرەکان ئیعدام کراون ، هەروەها بونی رێژەیەکی بەرز لە دیاردەی خۆکوشتن بە ریژەی (24.9%) .
وێنەی (2)
هەروەک لە وێنەی (2) دەبینرێ زۆرترین جۆری
ئەو پێشێلکارییانەی کە کراوە دەستبەسەر کردنەوە و هەروەها ودیاردەی خۆکوشتن
رێژەیەکی زۆر بەرزی هەیە .
خشتەی (3)
پارێزگا کوردنشینەکان
ئەم خشتەیە دەرخەری رێژەی خۆکوشتن و ئەو
پێشێلکاریانەیە کە لە لایەن کۆماری ئیسلامی بەرامبەرخەڵکی پارێزگا کوردنیشینەکان
دەکرێ کە زۆرترین رێژە پارێزگای ئازەربایجانی رۆژئاوایە بە رێژەی (48.1% ) و پارێزگای کرماشان بە رێژەی
(25.9%) ، هەروەها پارێزگای کوردستان بە رێژەی(24.9% ) و پارێزگای ئیلام بە
کەمترین رێژە (5%) ، ئەگەرچی کەم بونی رێژەی ئەو پیشێلکارییانە لە پارێزگای ئیلام ناگەرێتەوە
بۆ ئەوەی کە لەو پارێزگایە کەمتر مافەکانیان پێشێل کراوە ، بەڵکو ئەمە دەگەرێتەوە
بۆ سەرپۆش خستەسەر وپێشگیری کردن لە بڵاوکردنەوەی ئەو جۆرە هەواڵانە و هەروەها چالاک نەبونی ماڵپەرو رێکخراوە
مەدەنیەکان .
وێنەی (3)
خشتەی(4)
پێشێلکارییەکان لە سێ مانگی یەکەمی ساڵی (1392)
بە پێ ئەم خشتەیە پێشێلکاریەکان لە مانگی
خاکەلێوە بە رێژەی (30.2%) کەمترین رێژە و هەروەها مانگەکانی بانەمەڕو جۆزەردان هەر یەک بە رێژەی (34.9% ) کە سەرجەم دەبێتە
(69.8% ) .
وێنەی(4)
ھەروەک لە وێنەی (4) دیارە کەمترین رێژە لە
مانگی خاکەلێوەدایە و ھەروەھا بە رێژەی یەکسان لە ھەردوو مانگی بانەمەڕ و جۆزەردان
ھەریەک بە رێژەی (34.9% ) .
خشتەی(٥)
تەمەن
بەپێ خشتەی (5) زۆرترین رێژەی دیاردەی خۆکوشتن و پێشێل کردنی مافەکانی مرۆڤ لە لایەن کۆماری ئیسلامی تەمەنیان دیار نیە بە رێژەی (51.3%) ئەوەش بەهۆی ئەوەی کە رێژیم هەوڵ دەدات کەمتر ئەو ئامارانە بڵاوبکرێنەوە ، یان ئەو ناوەندانەی کە هەواڵ و ئامارەکان وەردەگرن گرینگی بە تەمەن نادەن ، لە حاڵێکدا کە تەمەن کاریگەری زۆر دەخاتەسەر بوار و لایەنە جۆراوجۆرەکان. ئەوەی جێگای مەترسیە کە لە ماوەی سێ مانگ 9 کەس تەمەنیان لە خوار 18 ساڵە کە بە پێ جاڕنامەی گەردونی مافەکانی مرۆڤ کەسانی ژێرتەمەن 18 ساڵ سزای یاساییان لە سەر نیە تا ئەوەی کە بگەنە ئەو تەمەنە دواتر سزاکەیەنا دیاری دەکرێ .
وێنەی(5)
هەروەک لە وێنەی (5) دیارە زۆرترین رێژە تەمەنیان دیار نیە بە رێژەی ( 51.3%) ، هەروەها ئەوەی کە جێگای ئاماژەپێکردنە لە ماوەی سێ مانگ 9 کەس لە تەمەنی خوار18 ساڵ روبەروی پێشێلکاری مافەکانیان بونەتەوە .
خشتەی(6)
جۆری پیشە
خشتەی (6) جۆری پیشەی ئەو کەسانە دەردەخات کە
رێژەیەکی زۆر بە خەڵکی مەدەنی دانراوە بە پێ ئەو ئامار و داتایانەی کە بەردەست وبن
. کە ئەوەش یا بە هۆی نەبونی زانیاری تەواو یا تۆمار نەرکردنی پیشەی ئەو کەسانە کە
پێشێلکارییان بەرامبەر کراوە ، هەروەها بە رێژە (14.3%) کۆڵبەرن و زیاتر لە سەر
سنورەکان کار دەکەن .
وێنەی (6)
" ناوەندی
رۆژهەڵات بۆ توێژینەوەی کۆمەڵایەتی "
(6/25/2013 بەرامبەر لە گەڵ 4ی پوشپەڕی 1392 )
